DIRECT NAAR STOPFUNDINGGENOCIDE.NL
STUUR IN 30 SECONDEN EEN BRIEF NAAR ALLE ZORGVERZEKERAARS OVER TEVA

Stop teva! Omdat we geen bezettingsmedicijnen willen.

Wat is teva?

Teva is een Israëlisch bedrijf dat meer dan 1000 soorten medicijnen maakt. Meestal zijn dit “generieke” medicijnen, dus goedkopere versies van het originele merk. Teva draagt bij aan genocide in Gaza en de illegale bezetting van Palestijnse gebieden. Hiermee draagt het bedrijf bij aan het breken van het internationale recht.

Wat is stop teva!?

stop teva! is een samenwerking van Artsen voor Gaza en BDS Nederland. Samen proberen wij burgers te mobiliseren.

Wat doet stop teva?

Stop teva ondersteunt lokale en wereldwijde acties om Teva uit de medicijnkast te weren, door onderzoek te doen en te publiceren, brieven te schrijven, voorbeeldmateriaal beschikbaar te maken. Wij hebben alle ruim 2000 apothekers in Nederland aangeschreven en alle zorgverzekeraars, en hen opgeroepen tot het stoppen met de handel met Teva. Wij hebben een ranglijst gemaakt voor de consument, zodat zij kunnen inzien welke zorgverzekeraar de meeste medicatie inkoopt van Teva. In België heeft onze collega ervoor gezorgd dat Teva op de parlementaire agenda komt te staan.

Teva is medeplichtig aan…

Teva, een in Israël gevestigd bedrijf, steunt de genocide tegen de Palestijnen in Gaza.¹ Zo krijgen de soldaten die bij Teva werken, hun salaris doorbetaald als ze naar Gaza gestuurd worden.² Ook organiseert Teva verschillende activiteiten voor soldaten³, zoals psychische hulp en sociale evenementen.⁴ Teva geeft vrijwillig spullen aan het Israëlische bezettingsleger.⁵ Volgens de directeur is Teva “de stem van Israël” tijdens de oorlog.⁶

Teva ondersteunt de annexatie van de Westelijke Jordaanoever, door medicijnen te verkopen in illegaal gebouwde nederzettingen.⁷ Jaarlijks keert Teva honderden miljoenen euro’s uit aan de Israelische staatskas (in 2024 was dat 721 miljoen dollar), waarmee de tanks en wapens van het Israëlische leger worden bekostigd.⁸

De oprichter en verschillende bestuurders van Teva droegen in het leger bij aan de etnische zuivering van Palestijns land voorafgaand aan, en ná de oprichting van Israël in 1948.⁸⁹ Mede door haar speciale band met de Israëlische staat heeft Teva een politieke, fiscale en commerciële uitzonderingspositie in Israël. Zij draagt miljarden bij aan de Israëlische apartheidsstaat¹⁰ en investeert in (overheids)instellingen ¹¹ die onder andere werken aan de ontwikkeling van wapens, drones en surveillance-technologie¹²¹³¹⁴, waarvan bekend is dat deze gebruikt worden voor mensenrechtenschendingen.¹⁵

Teva werkt samen met de Israëlische staat aan medische Apartheid. ¹⁶ Dit betekent dat Teva er door haar monopolistische positie als farmaceut,17 voor zorgt dat Palestijnen afhankelijk blijven van Israël voor medicatie.18 Palestijnen wordt zo het recht op gezondheid en economische en sociale zelfbeschikking ontnomen.19

Dit zijn overtredingen van het internationale recht:

het recht op gezondheid²²

de conventie tegen genocide20

het verbod op apartheid en discriminatie²⁰

het recht op economische en sociale zelfbeschikking²¹

Referenties:

  1. Teva for Israel (26-10-2023). https://www.teva.co.il/news-and-media/latest-news/teva-together-for-Israel/
  2. Teva Statement Regarding the Attacks on Israel (10-10-2023). https://www.tevapharm.com/news-and-media/latest-news/standing-with-israel-teva-statement-regarding-the-attacks-on-israeli-civilians/
  3. Rosenbaum A. The heroes of Teva. Jerusalem Post, 24-12-2023. https://www.jpost.com/special-content/the-heroes-of-teva-779380
  4. Ice System. Treatment of the national trauma. Ice, 10-04-2024. https://www.ice.co.il/article/printpage/993690
  5. Teva 2023 Healthy Future Report. https://www.tevapharm.com/globalassets/tevapharm-vision-files/teva-esg-progress-report-2023.pdf
  6. Ibid.
  7. Clalit/Maccabi HMO’s en apotheken, en Megapharm drogist verkopen medicijnen van Teva in nederzettingen. Zie bijvoorbeeld lijst Teva-medicatie op de “Kosher for Passover” lijst op de overheidswebsite van  Israel: https://www.gov.il/en/pages/kosher-for-passover-medicines. Via Google Maps zijn talloze apotheken in de Westelijke Jordaanoever in illegale bezettigen zichtbaar van Clalit, Maccabi en Megapharm, die Teva-medicatie distribueren.
  8. Fortuna G et al.(2017). Grand Strategy for Israel. Zie ook: Overzichten van bestuurders Teva; tevens werkzaam voor de IDF, beschikbaar in SEC-documentatie. Zie overheidswebsite Belastingaangifte voor de VS voor SEC-documentatie. Jaarcijfers 2024 ook beschikbaar in SEC-documentatie op https://www.sec.gov/edgar/search/
  9. Israeli Democracy Institute. Eli Hurvitz. https://www.idi.org.il/media/7987/elihurvitzbio_a.pdf
  10. Maital S. Saving Teva. The Jerusalem Post. https://www.jpost.com/jerusalem-report/saving-teva-513377
  11. Israeli Innovation Authority. https://innovationisrael.org.il/en/
  12. Wind M. Towers of Ivory and Steel. Verso, 2024.
  13. Innovation Authority droneprogramma. https://innovationisrael.org.il/en/calls_for_proposal/pilot-programs
  14. MEIMAD programma, inzet op “dual use”. http://innovation-israel-en.mag.calltext.co.il/magazine/45/pages/35
  15. Amnesty International. Automated Apartheid. https://www.amnesty.org/en/documents/mde15/6701/2023/en/
  16. Barhoush Y, Amon JJ. Medical apartheid in Palestine. Glob Public Health. 2023;18(1). https://doi.org/10.1080/17441692.2023.2201612
  17. GlobalData. Teva’s marktaandeel. https://www.globaldata.com/companies/top-companies-by-sector/healthcare/israel-companies-by-market-cap/
  18. Almi O. Captive Economy. Who Profits. https://www.whoprofits.org/companies/company/4212?teva-pharmaceutical-industries
  19. UN doc A/78/127-E/2023/95, 30-06-2023
  20. Geneva Conventions (1949), Apartheid Convention (1974), Rome Statute (1998)
  21. ICJ Advisory Opinion, 19 July 2024
  22. OHCHR. Access to medicines. https://www.ohchr.org/en/development/access-medicines-fundamental-element-right-health

Wat kan ik doen?

Vraag om een alternatief merk van hetzelfde medicijn bij je dokter of apotheek. Als patiënt heb je het recht om een alternatieve behandeling te vragen zonder dat je je hoeft te rechtvaardigen. Als je toch een reden wilt benoemen, kun je bijvoorbeeld vertellen dat je gewetensbezwaren hebt bij het gebruik van medicijnen van Teva. Of dat je je er niet prettig bij voelt.

Het is vooral belangrijk dat we onze stem bij de zorgverzekeraar laten horen. Dat kan via een brief (zie onderstaand), maar we hebben het makkelijk gemaakt door een samenwerking aan te gaan met Stopfundinggenocide.nl. Via een aantal klikken kun je gemakkelijk een klachtbrief sturen naar alle zorgverzekeraars. Klik hier om direct naar deze pagina te gaan.

Wat als er geen alternatief is?

Soms zijn er geen alternatieven. Laat in dat geval nooit je medicijnen staan! Het is belangrijk dat je gezond blijft. Wat je dan wel kan doen, is een klacht indienen bij de zorgverlener en zorgverzekering (zie hieronder hoe). Ook kun je gemakkelijk via de site stopfundinggenocide.nl/stopteva een brief sturen naar alle zorgverzekeraars met 1 klik op de knop.

Ten slotte: denk elk jaar bij het wisselen van zorgverzekeraar aan Teva. Elk jaar brengen wij op deze website en op sociale media een ranglijst uit, waarop in te zien is hoeveel medicatie de zorgverzekeraar van Teva inkoopt.

Hoe dien je een klacht in?
Wil je geen medicijnen meer gebruiken van Teva? Vraag om een alternatief en dien, als dat niet lukt, een klacht in bij je zorgverzekeraar. Samen kunnen we verandering eisen.

Bij genoeg klachten kunnen we dit op de nationale/ politieke zorgagenda zetten. U kunt daarom overwegen om een kopie naar tevaklacht@gmail.com; zodat wij onze krachten kunnen bundelen, of in ieder geval melden dat u een klacht heeft ingediend.

Ranglijst zorgverzekeraars, overstappen en het preferentiebeleid

Door het preferentiebeleid hebben veel apothekers geen keuze bij het aanreiken van medicatie. Als Teva een voorkeursmiddel is voor de medicijnen die je gebruikt, moeten ze vaak toch Teva aanreiken. Voor een alternatief betalen zij zelf, of de patiënt. Wij vinden niet dat dit hoort. Als patiënt is het je recht om zelf te bepalen waar je zorgpremie naartoe gaat, zonder hiervoor nóg meer te moeten betalen. Daarom voeren we actie om de zorgverzekeraar de verantwoordelijkheid te laten nemen voor een genocidevrij inkoopbeleid. We werken samen met stopfundinggenocide.nl om via honderden, duizenden mails, een signaal af te geven aan de zorgverzekeraar.

Vergeet ook niet Gaza mee te nemen in je keuze voor een nieuwe zorgverzekeraar dit jaar. Gebruik hiervoor de ranglijst van zorgverzekeraars.

Nieuws

Flyers en posters

Klik steeds op de foto om de flyer of poster te downloaden in PDF format, of klik hier voor de Nederlandse flyer, of klik hier voor de Engelse versie en hier voor de poster.

flyer; klik om te downloaden als pdf
Poster, klik om te downloaden als pdf.

Brief/ Klacht aan zorgverzekeraar/ apotheker/ zorgverlener

Bent u patiënt en wilt u geen teva? Download en verstuur (of print en geef) de onderstaande brieven aan uw zorgverlener, apotheker of zorgverzekeraar. De factsheet kunt u meesturen als argumentatie. Als de Word-versie niet opent, kunt u de pdf-versie openen of de tekst hieronder.

Tekst Voorbeeldbrief (klik)

Beste zorgverlener/ apotheker/ zorgverzekeraar, 

Burgers over de hele wereld voelen zich betrokken bij de oorlog in Palestina, waar weerloze burgers, waaronder veel kinderen, tot slachtoffer worden gemaakt door het Israëlische leger. Zij worden vermoord door een leger dat gefinanciëerd wordt met de verkoop van de medicijnen van Teva, waar wij voor betalen. Wij vragen u om mee te werken om deze agressie tot een einde te brengen. Over de medeplichtigheid van Teva in de oorlog en illegale bezetting leest u meer in Bijlage 1.

Verantwoordelijke zorgverleners

Ik ben als burger en patiënt afhankelijk van wat u inkoopt en voorschrijft. Echter voel ik mij verantwoordelijk voor de schade die uw inkopen- namens mij, als klant- teweeg brengen. Dit is een oproep aan u, om te stoppen met Teva en u in te zetten voor een ethisch medicatieinkoopbeleid. Weer Teva uit uw voorraad en voorschriften. Elke euro die wij minder uitgeven aan Teva, is een euro minder voor de Israëlische moordmachine.

Mogelijke medeplichtigheid Nederlandse partijen die handelen met Teva

Het is aannemelijk in de context van de uitspraak van het Internationaal Gerechtshof (d.d. 19 juli 2024) (2) dat Teva volgens internationale verdragen, die ook door Nederland getekend zijn, illegaal handelt in de bezette Palestijnse gebieden. Volgens de laatste rapportage van de VN over dit onderwerp (d.d. 30 juni 2025) (3), hoort u zeker te maken dat de bedrijven met wie u/ uw werkgever handelt, zich niet schuldig maken aan mensenrechtenschendingen (4).

Wat kunt u doen?

  • Bent u apotheker? Stop waar mogelijk met het inkopen van producten van Teva/ Pharmachemie, en biedt een alternatief. Voor de handverkoop zijn tal aan alternatieve merken beschikbaar.
  • Bent u zorgverzekeraar? Stop met het inkopen van medicatie van het bedrijf Teva en het dochterbedrijf Pharmachemie. Stel een onderzoek in naar uw toeleveringsketen. Koop medicatie in van andere bedrijven.
  • Creëer bewustzijn bij uw collega’s. Benoem de illegaliteit van het handelen van Teva wanneer inkopen gedaan worden. Door de rol van Teva bespreekbaar te maken, gaan meer mensen twijfelen of Teva het inkopen en voorschrijven waard is. 
  • Bent u zorgverlener? Stuur een klacht naar de zorgverzekeraar. U kunt zich bijvoorbeeld beklagen over het inkoopbeleid van de zorgverzekeraar, waardoor u gedwongen wordt deel te nemen aan een toeleveringsketen waarvan momenteel niet is uitgesloten of er schendingen van het mensen- en internationale recht plaats vinden, waarvoor u aansprakelijk zou kunnen worden gesteld, met name inachtnemende situatie in Israël/ bezette Palestijnse gebieden.

Met vriendelijke groet,

[Afzender]

 Referenties:

  1. Pietropaoli, I. 5 Juni, 2024. Obligations of Third States and Corporations to Prevent and Punish Genocide. In opdracht van: Al Haq en SOMO. https://www.alhaq.org/advocacy/23294.html
  2. MAP. 9 mei, 2025. 1,400 healthcare workers killed in Israel’s systematic attacks on Gaza’s health system. https://reliefweb.int/report/occupied-palestinian-territory/1400-healthcare-workers-killed-israels-systematic-attacks-gazas-health-system
  3. ICJ Advisory Opinion, 19 July 2024. https://www.icj-cij.org/case/186
  4. UN doc A/HRC/59/23. https://www.ohchr.org/sites/default/files/documents/hrbodies/hrcouncil/sessions-regular/session59/advance-version/a-hrc-59-23-aev.pdf

(LET OP: FACTSHEET DOWNLOADEN EN MEESTUREN ALS BIJLAGE)

Download voorbeeldbrief aan zorgverlener/apotheker
(WORD versie- opent niet in nieuw tab)
Download voorbeeldbrief aan zorgverlener/apotheker
(PDF versie)
Download Factsheet

Bent u zorgverlener en wilt u de apotheek met wie u vaak samenwerkt oproepen om te stoppen met inkopen van teva? Of wilt u zich beklagen bij de zorgverzekeraar over het inkoopbeleid? Download en verstuur de onderstaande brieven aan uw zorgverlener, apotheker of zorgverzekeraar. De factsheet kunt u meesturen als argumentatie. Als de Word-versie niet opent, kunt u de pdf-versie openen of de tekst hieronder.

Tekst Voorbeeldbrief zorgverlener aan apotheek (klik)

Geachte apotheker,

Als zorgverlener ben ik diep geraakt door de gebeurtenissen in Gaza en de bezette Palestijnse gebieden. De aanhoudende genocide en etnische zuivering van het Palestijnse volk, uitgevoerd door het Israëlische leger, laten mij niet onberoerd.

Collega’s van ons – artsen en andere zorgverleners – in Gaza en op de Westelijke Jordaanoever worden dagelijks bedreigd en aangevallen. Sinds 7 oktober 2023 zijn er meer dan 500 aanvallen geweest op zorginstellingen, en zijn ruim 1.400 zorgmedewerkers vermoord (1).

Wat mij hierbij bijzonder raakt, is dat het leger dat hiervoor verantwoordelijk is mede wordt gefinancierd en aangespoord door het bedrijf Teva – producent van geneesmiddelen die ik, en ook u als apotheker, dagelijks voorschrijven en verstrekken.

Mijn verantwoordelijkheid als zorgverlener

Het is mijn verantwoordelijkheid als zorgverlener om stil te staan bij de impact van mijn medische (en voorschrijf-) keuzes, ook buiten de spreekkamer. Daarom wil ik u vragen om – net als ik – kritisch te kijken naar de rol van Teva in deze context. Teva draagt (in 2024) 721 miljoen dollar bij aan de Israëlische staatskas en steunt het Israëlische leger (IDF) met donaties, personeel en maatschappelijke programma’s (2, 3, 4). Een samenvatting over de directe medeplichtigheid van Teva in de Palestijnse gebieden leest u meer in Bijlage 1, “Factsheet: Medeplichtigheid van Teva”.

Waar mogelijk kies ik voor alternatieven voor Teva-medicatie. Niet alleen uit morele overwegingen, maar ook vanwege de toenemende juridische risico’s.

Internationaal recht en ketenaansprakelijkheid

Op 19 juli 2024 bracht het Internationaal Gerechtshof een advies uit waarin het handelen van Israël in strijd werd geacht met het internationaal recht (5). In het rapport van VN-Speciaal Rapporteur Francesca Albanese (30 juni 2025) wordt benadrukt dat ook bedrijven en instellingen in de toeleveringsketen – dus ook wij als voorschrijvers en verstrekkers – verantwoordelijkheid dragen (6).

Zelfs wanneer een bedrijf formeel geen wetten overtreedt, kan het transnationaal aansprakelijk zijn voor schendingen van het mensen- en oorlogsrecht wanneer het deel uitmaakt van een keten waarin zulke schendingen plaatsvinden (7). Ook als arts ben ik dus niet gevrijwaard van medeverantwoordelijkheid, en dat geldt evenzeer voor u als apotheker.

Zelfs wanneer een bedrijf formeel geen wetten overtreedt, kan het transnationaal aansprakelijk zijn voor schendingen van het mensen- en oorlogsrecht wanneer het deel uitmaakt van een keten waarin zulke schendingen plaatsvinden (5). Ook als zorgverlener ben ik dus niet gevrijwaard van medeverantwoordelijkheid, en dat geldt evenzeer voor u als apotheker.

De patiënt staat voorop

Natuurlijk staat de patiëntenzorg altijd centraal. Wanneer er voor een door Teva geproduceerd middel geen alternatief is, of wanneer een patiënt een uitgesproken voorkeur heeft, dient de best mogelijke zorg geboden te worden. Toch geldt in veel gevallen dat er generieke alternatieven bestaan. En in die gevallen kies ik – binnen wat medisch en praktisch mogelijk is – bewust voor een alternatief. Ik begrijp dat u hierbij beperkt wordt door de uitvoering van het preferentiebeleid door verzekeraars.

Wat kunt u doen?

Ik nodig u uit om samen met mij verantwoordelijkheid te nemen. U kunt:

  • Stoppen met het inkopen van Teva-producten waar er alternatieven beschikbaar zijn – zeker in de handverkoop is er ruime keus.
  • Het gesprek aangaan met collega’s en bewustwording creëren over de morele en juridische implicaties van het handelen van Teva.
  • Een klacht indienen bij de zorgverzekeraar over het inkoopbeleid en preferentiebeleid, dat u dwingt om producten van een omstreden leverancier te verstrekken. U kunt zich bijvoorbeeld beklagen over het inkoopbeleid van de zorgverzekeraar, waardoor u gedwongen wordt deel te nemen aan een toeleveringsketen waarvan momenteel niet is uitgesloten of er schendingen van het mensen- en internationale recht plaats vinden, waarvoor u aansprakelijk zou kunnen worden gesteld, met name inachtnemende situatie in Israël/ bezette Palestijnse gebieden. De contactgegevens van zorgverzekeraars vindt u via: www.skgz.nl/nederlandse-zorgverzekeraars. Als u geen passende reactie krijgt, kunt u uw klacht escaleren via www.skgz.nl/klacht-indienen.
    Stuur daarnaast gerust een kopie van uw klacht naar tevaklacht@gmail.com, van Artsen voor Gaza, zodat deze kan worden meegenomen in gezamenlijke rapportages richting politiek en pers.

Tot slot

Ik begrijp dat dit geen eenvoudige kwestie is. Maar als artsen en apothekers kunnen wij niet wegkijken. Door bewust te kiezen voor ethisch verantwoorde medicatie, kunnen wij bijdragen aan een zorgsysteem dat in lijn is met onze waarden. Ik hoop van harte dat u zich hierin herkent.

Met vriendelijke groet,
[Naam]
zorgverlener

Referenties:

  1. Pietropaoli, I. 5 Juni, 2024. Obligations of Third States and Corporations to Prevent and Punish Genocide. In opdracht van: Al Haq en SOMO. https://www.alhaq.org/advocacy/23294.html
  2. MAP. 9 mei, 2025. 1,400 healthcare workers killed in Israel’s systematic attacks on Gaza’s health system. https://reliefweb.int/report/occupied-palestinian-territory/1400-healthcare-workers-killed-israels-systematic-attacks-gazas-health-system
  3. Jaarcijfers 2024 van Teva Pharmaceuticals Ltd beschikbaar in SEC-documentatie op https://www.sec.gov/edgar/search/
  4. KPMG (19 december 2024)  Teva Pharmaceutical Industries Ltd. Targeted Research Link
  5. REPILL (14 juni 2025). Teva and the IDF. Report: Teva’s relationship with the Israeli Defense Forces and her contributions to the Israeli war effort since October 7th, 2023. Www.boycotteva.org
  6. ICJ Advisory Opinion, 19 July 2024. https://www.icj-cij.org/case/186
  7. UN doc A/HRC/59/23. https://www.ohchr.org/sites/default/files/documents/hrbodies/hrcouncil/sessions-regular/session59/advance-version/a-hrc-59-23-aev.pdf

(LET OP: FACTSHEET DOWNLOADEN EN MEESTUREN ALS BIJLAGE)

Download voorbeeldbrief zorgverlener aan apotheek
(WORD versie- opent niet in nieuw tab)
Download voorbeeldbrief zorgverlener aan apotheek
(PDF versie)
Download voorbeeldbrief aan zorgverzekeraar
Download Factsheet

Research (English)

Report: Who Profits. 2011. Captive Economy.
Who Profits. Captive Economy.
Teva and the IDF. 2025
Teva and the IDF.
KPMG: Teva Targeted Research. 2024
KPMG: Teva Targeted Research. 2024

contact: tevaklacht@gmail.com
Instagram: @stopteva.nl

Scroll naar boven